“Canlılık Fizikseldir” Demekle “Biyoloji Fiziğe İndirgenebilir” Demek Arasında Ne Fark Vardır?

Author:

Year-Number: 2023-13:4
Yayımlanma Tarihi: 2023-11-08 21:08:20.0
Language : Türkçe
Konu : Felsefe
Number of pages: 220-244
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Bu makalede, biyoloji felsefesinde son derece tartışmalı bir konu olan indirgemecilik problemi ele alınmaktadır. Canlılığın fizikalist bir çerçevede değerlendirilmesinin, biyolojinin fiziğe indirgenebileceği anlamına gelmediği savunulmakta ve bu bağlamda fizikalizm ile fiziğe indirgeme arasında ne tür farklılıklar olduğu ortaya konmaktadır. İndirgemeciliğin metodolojik, epistemolojik ve ontolojik boyutları ayrı ayrı değerlendirilmekte ve öncelikle bütünü parçalarına indirgeyen metodolojik yaklaşımın eleştirisine odaklanılmaktadır. Ardından indirgemeciliğin epistemolojik boyutu incelenmektedir. Teori indirgemesi düşüncesinin temelinde, evrimsel ve tarihsel süreçlerde hiçbir mantıksal ilke bulunmadığı ve bu nedenle doğaya ilişkin nihai açıklamaları sunan disiplinin, doğa yasalarını merkeze alan fiziğin olduğu varsayımı yatmaktadır. Bu düşünceye karşı bir alternatif olarak, bilimsel açıklamaların çoğulculuğu ile indirgemeci olmayan tarzda bütünleşmesinin bir arada var olabileceği ileri sürülmektedir.

Keywords

Abstract

This paper addresses the problem of reductionism, which is a highly controversial issue in philosophy of biology. It is argued that a physicalist approach toward life does not mean that biology is reducible to physics. In this context, the differences between physicalism and reduction to physics are explained. Methodological, epistemological, and ontological aspects of reductionism are dealt with separately, and first, methodological reductionism, which reduces a whole to its parts, is criticized. Then, the epistemological aspect of reductionism is investigated. The basis of theory reduction is the assumption that evolutionary and historical processes do not involve any logical principles, from which it is concluded it is physics, which primarily explores the laws of nature, that provides ultimate explanations about nature. Against this idea, it is argued that the pluralism of scientific explanations and a non-reductionist integration of these explanations can co-exist.

Keywords