Author :
Abstract
Dilin menşei tartışmaları tarih boyunca hem Müslüman alimleri hem de diğer ilim adamlarını ciddi şekilde meşgul etmiş bir husustur. Söz konusu tartışmalar hiçbir gelenekte sadece dil ile ilgili salt düşünsel bir tartışma ve irdeleme olarak kalmamış, bilakis dini metinlerin yapısı/doğasına ve dolayısıyla anlaşılmasına yönelik yaklaşımları da ilgilendiren bir çerçevede cereyan etmiştir. Öte yandan dilin kendisi noktasındaki hem geçmişte hem de özellikle günümüzdeki çalışmalar ciddi felsefi imaları barındırmakta olup dini metinlerdeki birtakım kullanımların anlaşılmasına yönelik değerli bilgileri içerdiği görülmektedir. Nitekim geçmişte Müslüman felsefeciler tarafından ele alınan dil tartışmalarının da bu çerçevede olduğu görülmektedir. Bu bakımdan dile ve dilin gelişimine yönelik çabalar kanımızca dini metinlerin de içinde ifade edildiği için bu din dilindeki kimi kalıp ve ifadelerinin anlaşılması ve daha geniş bir perspektiften ele alınması bakımından önem arz etmektedir.
Keywords
Abstract
The debate on the origins of the language has seriously preoccupied both Muslim scholars and other scholars throughout history. The discussions in question have never only been a mere intellectual debate and analysis about language but have taken place within a framework that concerns the structure/nature and consequently understanding of religious texts. On the other hand, both past and present studies on the language itself contain serious philosophical implications and it is seen that they contain valuable information for understanding some uses, expressions and types of speeches in religious texts. As a matter of fact, it is seen that the language debates handled by Muslim philosophers in the past were also within this framework. In this respect, we believe that the efforts towards language and its development are important in terms of understanding some of the patterns and expressions in this religious language and considering that patterns and expressions from a wider perspective because the religious texts are expressed in this language.
Keywords
- Abdulcabbâr (1960). El-Muğnî fî Ebvâbi’t-Tevhîd. Kahire: Dâru’l-Mısriyye li’t-Te’lîf ve’t-Terceme.
- Âmidî (2004). Gâyetü’l-Merâm fi İlmi’l-Kelâm, Beyrut: Daru’l-Kütübi’l- İlmiyye.
- Aristoteles (1996). Yorum Üzerine. (Çev. S. Babür). Ankara: İmge Kitabevi.
- Arnaldez, R. (1991). Tek Bir Tanrı. F. Braudel, Akdeniz. (Çev. A. Derman). İstanbul: Metis Yayınları.
- Bakıllânî (1957). Kitâbu’t-Temhîd. Beyrut: El-Mektebetü’ş-Şarkiyye.
- Bakıllânî (1998). Et-Takrîb ve’l-İrşâd. Beyrut: Müessesetü’r-Risale.
- Batalyevsî (1972). El-İsm ve’l-Müsemmâ. MMLADm., XLVII/2.
- Batalyevsî (1978). Kitâbu’t-Tenbîh, Kahire: Daru’n-Nasr li’t-Tıbâ’a el- İslamiyye
- Birûnî (1958). Tahkik mâ li’l-Hind min Makûle Makbûle fi’l-Akl ev Merzûle. Yeni Delhi.
- Câhız (1998). El-Beyân ve’t-Tebyîn. Kahire: Mektebetü’l-Hancî.
- Cassirer, E. (1980). İnsan Üstüne Bir Deneme. (Çev. N. Arat) İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Cassirer, E. (1980). The Philosophy of Symbolic Forms I: Language. New Ha- ven & London: Yale University Press.
- Cassirer, E. (2011). Sembol Kavramının Doğası. (Çev. M. Köktürk). Ankara: Hece Yayınları.
- Cassirer, E. (2018). Dil ve Mit. (Çev. O. Kuzgun). İstanbul: Pinhan Yayın- cılık.
- Cürcânî (2007). Delâ’ilü’l-İcâz. Şam: Daru’l-Fikr.
- Dilthey, W. (1999). Hermeneutik ve Tin Bilimleri. (Çev. D. Özlem). İstan- bul: Paradigma Yayınları.
- Ebu Ubeyde (1954). Mecâzu’l-Kur’ân. Kahire: Mektebetü’l-Hancî.
- Eliade, M. (2002). Babil Simyası ve Kozmolojisi. (Çev. M. E. Özcan). İstan- bul: Kabalcı Yayınevi.
- Eliade, M. (2009). Dinler Tarihine Giriş. (Çev. L. A. Özcan). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
- Farabi (1964). Kitâbu’s-Siyaseti’l-Medeniyye. Beyrut: el-Matbaatü’l- Katûlikiyye.
- Farabi (2017). Mutluluk Yoluna Yöneltme. (Çev. H. Özcan). Farabi’nin İki Eseri. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları.
- Farabi (2018). Harfler Kitabı. (Çev. Ö. Türker). İstanbul: Litera Yayıncılık.
- Farabi (2019). İlimlerin Sayımı. (Çev. A. Arslan) İstanbul: İş Bankası Kül- tür Yayınları.
- Fazlur Rahman (2000). İslam. (Çev. M. Dağ & M. Aydın). Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
- Fazlur Rahman (2017). İslam’da Nübüvvet. (Çev. Ö. A. Yıldırım & M. A. Az). Ankara: Adres Yayınları.
- Garaudy, R. (2016). İlahi Mesajlar Toprağı Filistin. (Çev. C. Aydın). İstan- bul: Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları.
- Gazâlî (1993). El-Mustasfâ min İlmi’l-Usûl. Medine: el-Camiatü’l-İslamiyye.
- Hatiboğlu, M. S. (2016). Hz. Peygamber ve Kur’an Dışı Vahiy. Ankara: Otto Yayınları.
- Humdoldt, F. W. & Herder, J. G. & Fichte, J. G. (2011). Klasik Alman Dil Felsefesi Metinleri. (Der. & çev. G. Aytaç). Ankara: Phoenix Yayınları.
- Humdoldt, F. W. (1988). On Language. (Trans. P. Heath). New York: Cambridge University Pess.
- Izetbegoviç, A. (1993). Islam between East and West. OakBrook: American Trust Publications.
- İbn Battal (2003). Şerhu Sahîhi’l-Buhârî li-İbn Battal. Riyad: Mektebetü’r- Rüşd.
- İbn Cinnî (1957). El-Hasâis, Kahire: Daru’l-Kütübi’l-Mısriyye.
- İbn Fâris (1997). Es-Sâhibî fi Fıkhi’l-Luga ve Süneni’l-’Arab fî Kelâmihâ. Bey- rut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
- İbn Fûrek (1985). Müşkilu’l-Hadîs ve Beyânuhû. Beyrut: Alemü’l-Kutub.
- İbn Fûrek (1987). Mücerred Makâlâti’ş-Şeyh Ebi’l-Hasen el-Eş’arî. Beyrut: Daru’l-Maşrik.
- İbn Hacer (2013). Fethu’l-Bârî. Beyrut: Daru’r-Risaleti’l-Âlemiyye.
- İbn Hazm (2007). Et-Takrîb li-Haddi’l-Mantık. Beyrut: Daru İbn Hazm.
- İbn Kesîr (1990). El-Bidâye ve’n-Nihâye. Beyrut: Mektebetu’l-Ma’arif.
- İbn Sina (1949). Risâletü’l-Adhaviyye fî Emri’l-Me’âd. Kahire: Daru’l-Fikri’l- Arabî.
- İbn Sina (1989). İsbâtu’n-Nübüvve. Tis’u Resâil. Kahire: Daru’l-Arab.
- İbn Teymiyye (1986). Minhâcü’s-Sünnetü’n-Nebeviyye fi Nakzi Kelami’ş- Şîati’l-Kaderiyye. Riyad: Camiatü’l-İmam Muhammed b. Suud elİslamiyye.
- İbn Teymiyye (1987). El-Fatâvâ’l-Kübrâ. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
- İbn Teymiyye (1991). Der’u Teâruzi’l-Akl ve’n-Nakl. Amman: Daru’s-Sekafe ve’n-Neşr.
- İbn Teymiyye (1996). Kitâbu’l-Îman. Beyrut: el-Mektebü’l-İslamî.
- İbn Teymiyye (2005). Mecmû’u Fetâvâ. Mansura: Daru’l-Vefa.
- İmam Muhammed (1997). Şerhu Kitabi’s-Siyeri’l-Kebîr. Beyrut: Daru’l- Kütübi’l-İlmiyye.
- Kadı İyâd (1998). İkmâlu’l-Mu’lim bi Fevaidil-Muslim. Kahire: Daru’l-Vefa.
- Kârî, A. (2001). Mirkâtu’l-Mefâtih Şerh Mişkâti’l-Mesâbih. Beyrut: Daru’l- Kütübi’l İlmiyye.
- Mâturîdî (2004). Te’vîlâtu Ehli’s-Sünne. Beyrut: Müessese li’n-Nâşirîn.
- Müller, M. (2008). The Essential Max Müller on Language, Mythology and Religion. (Ed. J. R. Stone). New York: Scribner.
- Platon (2018). Kratylos. (Çev. C. Karakaya). İstanbul: İletişim Yayınları.
- Râzî, F. (1992). El-Mahsûl fi İlmi Usûli’l-Fıkh. Beyrut: Müessesetü’r-Risale.
- Sîbeveyh (1982). Kitâbu Sîbeveyh. Kahire: Mektebetü’l-Hancî.
- Suyûtî (1986). El-Muzhir fî Ulûmi’l-Luga ve Envâihâ. Beyrut: el- Mektebetü’l-Asriyye.
- Suyûtî (2008). El-İtkân fî Ulûmi’l-Kur’ân. Beyrut: Müessesetü’r-Risale.
- Şehristânî (1993). El-Milel ve’n-Nihal. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
- Taberî (1994). Et-Tefsîr. Beyrut: Müessesetü’r-Risale.
- Tevhidî (2011). El-İmtâ ve’l-Mu’ânese. Beyrut: el-Mektebetü’l-Asriyye.
- Tirmizî (1987). El-Emsâl mine’l-Kitâb ve’s-Sünne. Beyrut: Daru İbn Zeydun.
- Underhill, J. W. (2009). Humdoldt Worldview and Language. Edinburgh: Edinburgh University Press.
- Vardar, B. (1982). Dilbilimin Temel Kavram ve İlkeleri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Vico, G. (2007). Yeni Bilim. (Çev. S. Önal). Ankara: DoğuBatı Yayınları.
