Author:
Abstract
Felsefelerinin amacı bireysel ve toplumsal anlamda mutluluğa ulaşmak olan bazı filozoflar bu amaca hizmet edeceklerini düşündükleri şehir ve devlet modelleri tasarlamışlardır. Bu düşüncenin zemininde insanın bir toplum içinde yaşamak zorunda olduğu düşüncesi bulunur. Ahlak ve siyaset felsefeleri de bu düşünceden hareket ederek üretilmiştir. Filozofların tasarladıkları şehir ve devlet modelleri kendi düşünceleri çerçevesinde ideal felsefi ortamın yaşanacağı toplumu da öne çıkarmaktadır. Üretilen bu düşüncelerden bazıları ütopya olarak değerlendirilmiş ve hayata geçirilme imkânı açısından eleştiriye tabi tutulmuştur. Biz bu çalışmamızda böyle bir şehir/devlet tasarısı üzerinde durmuş iki filozofun düşüncelerini karşılaştıracağız. Bunlardan birincisi Plotinus’tur. Plotinus 3. yüzyılda çoğunlukla Mısır ve Roma’da yaşamış ve Roma’daki yaşamı sürecinde Platon’un düşünceleri ekseninde bir şehir modelini İmparatora sunarak bunun hayata geçirilmesi için söz almış idi. Platonopolis adı verilen bu şehir çeşitli sebeplerden dolayı kurulamamıştır. Diğeri ise 9 ve 10. yüzyıllarda Ortadoğu’da yaşamış olan el-Farabi’dir. O da ‘el-Medīnetü’l-Fāḍıla’ adını verdiği bir erdemli şehir tasavvur etmiştir. el-Farabi devletin yönetim sistemini varlık hiyerarşisinin Tanrı tarafından yönetilmesine benzeterek insan ve toplum düşüncesini ele almış ve ideal düşünsel ortamın nasıl ortaya çıkacağını göstermeye çalışmıştır. Biz bu araştırmada her iki filozofun düşüncelerinin kaynaklarını ve benzer ve farklı noktalarını göstermeye çalışacağız.
Keywords
Abstract
Some philosophers have designed perfect models of the city and the state. The aim of these philosophers’ contemplations is the happiness of individuals and society. They considered that these models would serve this aim. This thought is based on that man has to live in a society. As a result of this, moral and political philosophies emerged. These models which are designed by philosophers also highlight the ideal philosophical environment. Some of them were assessed as utopia and criticized on its implementation. In this study we will compare the ideas of two philosophers who designed a model of the city and the state. The first of them is Plotinos. He mostly lived in Egypt and Rome in the 3rd century. He advised that the emperor should build the city of Platonopolis. The emperor had promised to build this city but it never happened. The other is al-Farabi who lived in the 9th and 10th centuries in the Middle East. He named his ideal city ‘el-Medīnetü’l-Fāḍıla’ He compared the city /state to the universe. Namely beings are ruled by God. The city must also be ruled by a divine king who makes rules. He tried to show how it will turn out to be an ideal thinking environment for philosophy. In this study we will try to show the different and the similar aspects of two philosophers about their ideal cities models.