Author:
Abstract
Ruh-beden ilişkisi, yani ruhun bedenden müstakil bir varlığı olup olmadığı konusunda Aristoteles’in geleneksel ruhla bedeni birbirine indirgenebilir sayan birci ve ruhun bedenden müstakil bir varlığının olduğunu savunan ikici kamplardan ikincisine dâhil olduğu, ruhun ölümsüzlüğüne ve/veya ruh göçüne inandığı iddiaları filozofun Ruh Üzerine eserinin özellikle birinci kitabında ortaya koyduklarıyla çelişkili görünür. Sözkonusu kitapta Aristoteles, bircileri ruhla beden birbirine indirgendiğinde bedenle cesedi birbirinden ayıracak bir canlılık ilkesi olmayacağını söyleyerek çürütür. İkicilere ise ruhun en ruha özgü görünen hâllerinin bile bedenden bağımsız olmadığını, bu hâllerin birer maddeye içkin logos’lar olduğunu [logos enylos], dolayısıyla ruhun bedenden müstakil olamayacağını söyler. Ruha özgü bu hâller cisimlerin soyutlamaları olan geometrik şekiller kadar dahi bedenden müstakil değildir. Onlar daha ziyade ablak gibi, işaret ettiği bedenden/cisimden, yani surattan ayrı düşünülemeyecek olan şeylerdir. Ruh bedenin yetkinliği [entelekheia], işler olmaya [energeia] hazır olma hâlidir, dolayısıyla ne ona indirgenebilir, ne de ondan müstakil var olabilir. İşbu mütevazı çalışma, Aristoteles’in ne birci ne de ikici olan sözkonusu pozisyonunu temellendirme amacındadır.
Keywords
Abstract
The allegations that Aristotle was a soul-body dualist, and that he believed in the immortality and/or the transmigration of the soul, are not compatible with the arguments of his work On the Soul, especially with the first book. In the first book, Aristotle tries to refute the monist position by arguing that if the soul is reduced to the body, there would be no principle of life, distinguishing the body from a corpse. Aristotle rejects the dualist position by claiming that even the affections of the soul that are regarded as peculiar to it are not independent/separable from the body and asserting that these affections are inherent in a matter [logos enylos]. Even the geometrical figures have more independence from the body than the affections of the soul have. The affections are rather like “snub” which cannot be thought separately from the nose it signifies. The soul is the actuality [entelekheia] of the body that keeps it ready to be in activity [energeia]. Thus, it is neither reducible to nor separable from the body. This study aims to present Aristotle’s position, which is neither monist nor a dualist one.