Hak ve İyi Arasında Siyaset: Michael J. Sandel Ekseninde Liberalizm-Komüniteryenizm Tartışması ve Müzakereci Cumhuriyetin Sınırları
Author :
Abstract
Liberal ve komüniteryen düşünce arasındaki temel çatışma, doğru-iyi, birey-toplum ve özne-amaç gibi kavramlara ilişkin temel felsefi görüşlerde ortaya çıkar. Bu durum, bireysel haklar ile toplumsal değerler arasındaki denge sorununu da yaratır ve bu dengenin kurulması giderek zorlaşır. Aslında, Sandel’in bakış açısına göre, ahlaki ve dini öğretilere karşı tarafsız olunması gerektiğini düşünen liberaller ve hakların hâkim toplumsal değerlere dayandırılması gerektiğine inanan komüniteryenler benzer bir hata yaparlar. Ona göre, üçüncü ve daha makul bir olasılık, hakların gerekçelendirilmeleri açısından hizmet ettikleri amaçların/hedeflerin ahlaki önemine dayanmasıdır. Bu çalışma, Sandel’in müzakereci yaklaşımını, liberal ve komüniteryen adalet teorileri arasında bir orta yol olarak inceler. Ayrıca Sandel’in Rawlsçı liberalizm ve komüniteryenizme yönelik ikili eleştirisi yoluyla geliştirdiği ahlaki söyleme vurgu yapmasının, çağdaş siyasi felsefe için ikna edici bir üçüncü yol sunma ihtimalini değerlendirir. Metodoloji, Sandel’in çalışmalarının metinsel analizini, liberal ve toplulukçu argümanların karşılaştırmalı değerlendirmesiyle birleştirir. Nihayetinde, Sandel’in çerçevesinin, zorlayıcı olmakla birlikte, katılımcı demokrasi yoluyla bireysel haklar ile toplumsal değerleri dengelemek için incelikli bir yol sunduğu, ancak evrensel değerlerin kültürel olarak içselleştirilmesi gerekliliğini gözden kaçırdığı sonucuna varılmaktadır.
Keywords
Abstract
The fundamental conflict between liberal and communitarian thought arises in fundamental philosophical views on concepts such as right-good, individual-society, and subject-purpose. This situation also creates the problem of the balance between individual rights and social values, and this balance becomes increasingly difficult to establish. In fact, from Sandel’s perspective, liberals who believe that moral and religious doctrines should be neutral and communitarians who believe that rights should be based on dominant social values make a similar mistake. According to him, a third and more plausible possibility is that rights should be based on the moral significance of the purposes/goals they serve in terms of their justification. This study examines Sandel’s deliberative approach as a middle ground between liberal and communitarian theories of justice. It also considers the possibility that Sandel’s emphasis on moral discourse, developed through his dual critique of Rawlsian liberalism and communitarianism, may offer a compelling third way for contemporary political philosophy. The methodology combines textual analysis of Sandel’s work with a comparative assessment of liberal and communitarian arguments. Ultimately, the conclusion is that Sandel’s framework, while compelling, offers a nuanced way to balance individual rights and communal values through participatory democracy, but overlooks the need for cultural internalization of universal values.
