Novalis’te Doğa-İnsan İlişkisi: Sınırlarla Oynama Deneyimi

Author :  

Year-Number: 2025-15:2
Yayımlanma Tarihi: 2025-06-26 15:59:53.0
Language : Türkçe
Konu : Felsefe
Number of pages: 635-652
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Alman romantizminin öncü düşünürlerinden biri olan Novalis edebi ve felsefi çalışmalar ortaya koymuş, sıra dışı bir bakış açısıyla doğa-insan ilişkisini ele almıştır. Bu çalışma doğayı bir özne olarak tasarlayan Novalis’in doğa anlayışı çerçevesinde insan anlayışını ele alarak anlamlandırmayı amaçlamaktadır. Bunun için öncelikle modern bilimin ve felsefenin insan anlayışı tartışmaya açılmış ve akıllı insan tasarımı eleştiriye tabi tutulmuştur. Doğa-insan ilişkisinde insana verilen birincil pozisyonu sorgulayan Novalis, bunun anlamına ilişkin değerlendirmeler yaparak kendisi de doğanın bir parçası olan insan varlığının gerçekten bu ayrıcalıklı pozisyonu kendisine uygun görmesinin riskine işaret eder. Ona göre doğa modern bilimin ele aldığı şekliyle insanın üzerinde hükümranlık kuracağı bir varlık değildir. Bu çerçevede Fichte’nin doğa-insan ilişkisi kavrayışındaki “ben” ve “ben-olmayan” ayrımını reddeden Novalis’e göre doğanın kendisini de bir özne olarak tasarlamamız gerekir. Böylelikle doğa-insan ilişkisinde sınırlar ortadan kalkar. İnsanın kendilik tasarımını sorunsallaştırması sayesinde doğayla daha sağlıklı bir ilişkinin zemini ortaya çıkmış olur.

Keywords

Abstract

Novalis, a key thinker of German Romanticism, wrote literary and philosophical works that examined the relationship between nature and man from an unconventional standpoint. This study seeks to elucidate Novalis’ conception of humanity within the context of his interpretation of nature, which portrays nature as a subject. To this end, the comprehension of humanity within modern science and philosophy was called into question, and the notion of man as a rational being was critically examined. Novalis questions the belief that humanity has a special role in nature. He warns about the dangers of people mistakenly thinking their higher status is justified. He believes that nature is not something humans can control, contrary to what modern science suggests. Novalis, who rejects Fichte's division between “I” and “not-I” in the relationship between nature and man, believes that we should also consider nature itself to be a subject. Through the problematization of the self-design of the human being, the basis for a healthier relationship with nature is created.

Keywords


                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics