Author :
Abstract
Bu makale, yapay zekânın (YZ) demokratik kamusal alanları nasıl giderek dönüştürdüğünü George Orwell’in 1984 adlı distopik romanını güçlü bir analitik mercek olarak kullanarak incelemektedir. Çalışma, Orwell’in total gözetim, propaganda ve bireysel özerkliğin aşınmasıyla karakterize edilen distopik vizyonu ile günümüzde YZ’nin gözetim kapitalizmi, öngörücü polislik, içerik denetimi ve veriye dayalı toplumsal kontrol gibi alanlardaki kullanımları arasındaki yakınlaşmayı eleştirel bir biçimde değerlendirmektedir. Modern YZ sistemleri, görüş şekillendirme, gerçeği manipüle etme ve algoritmik kapalılık ile yaygın izleme yoluyla muhalefeti bastırma gibi Orwellvari mekanizmaları yeniden üretme riski taşımaktadır. Makale, YZ çağında demokrasinin yeniden kazanılmasının, kâr veya denetim odaklı modellerden toplumsal olarak hesap verebilir ve etik temelli sistemlere geçişi gerektirdiğini savunmaktadır. Bu bağlamda demokratik denetim, şeffaflık, eleştirel dijital okuryazarlık ve kapsayıcı politika yapımını önermektedir; böylece Orwell’in distopyasının gerçeğe dönüşmesi engellenebilir. Nihayetinde makale, demokrasinin yalnızca fiziksel ve dijital kamusal alanlar açık, katılımcı ve algoritmik tahakküme dirençli kaldığı sürece varlığını sürdürebileceğini ileri sürmektedir.
Keywords
Abstract
This article explores how artificial intelligence (AI) is increasingly impacting democratic public spaces, drawing comparisons to George Orwell's dystopian novel, Nineteen Eighty-Four. It examines how AI is used to monitor, manipulate, and control populations, suggesting that modern society is facing a gradual infringement on civil liberties similar to the oppressive regime depicted in Orwell’s work. By critically analysing concepts like surveillance capitalism, filter bubbles, and the decline of privacy, the paper illustrates how AI is transforming public discourse into a meticulously managed spectacle. It ultimately argues that if not properly regulated, the direction of AI development could pose a serious threat to the core principles of democratic societies.
