Bilimciliğin Epistemik Kesinlik Aracılığıyla Bir Değerlendirmesi

Author:

Year-Number: 2022-12:4
Yayımlanma Tarihi: 2023-01-03 09:15:47.0
Language : Türkçe
Konu : Bilgi Felsefesi
Number of pages: 1119-1136
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Bilimcilik farklı disiplinlerde doğa bilimleri yöntemlerinin kullanılması gerektiğinin ileri sürüldüğü felsefî bir yaklaşımdır. Güvenilir bilgiyi sağlayabilecek yegâne yolun doğa bilimlerinin yöntemi olduğu iddiası nedeniyle bilimcilik metodolojik bir yaklaşımdır ve ontolojik önkabulleri içerir. Ancak bilimci argümanın zaman yönünden başlangıcı epistemik inanışların oluşumudur, bu nedenle bilimciliğe yönelik değerlendirme ve eleştirinin epistemolojiden başlaması makuldür. Zira bilimcilik öncelikle belirli bir konu hakkındaki inanışın neye dayandırılması gerektiği sorusunun bir cevabı olmak bakımından epistemolojik bir iddiadır. Bilimciliğin epistemik ilkesi bilgi kavramının sadece bilimsel bilgiden ibaret olduğudur. Bu ilkenin kabulü ile kişi doğruya sadece doğa bilimleri aracılığıyla ulaşılabileceğini önvarsayar. Ancak doğa bilimlerinin konu edindiği olgu dünyası ile insan zihni arasındaki bilgi için temel sayılan ilişki, felsefî kabuller ve kavramlar tarafından biçimlendirilmiştir. Kesin doğru olarak kabul edilebilecek zorunlu önermelerin aksine bilimsel önermeler aklın zorunlu doğruları gibi görünmemektedirler. Bu çalışmada epistemik kesinlik dikkate alınarak bilimciliğin temeline yerleştirilebilecek epistemik ilkesi eleştirilmekte ve onun neden doğru olmadığı ortaya konulmaktadır.

Keywords

Abstract

Scientism is a philosophical approach in which it is argued that methods of natural sciences should be used in different disciplines. Scientism is a methodological attitude and includes ontological presuppositions. However, the beginning of the scientistic argument is the point of formation of epistemic beliefs, and therefore it is reasonable for an evaluation and criticism of scientism to begin with epistemology. Because scientism is an epistemological claim as an answer to the question of the basis of a belief. The epistemic principle of scientism is that knowledge is only scientific. Then one presupposes that the truth can only be reached through natural sciences. However, the relationship between the phenomenal world and the human mind has been shaped by philosophical assumptions and concepts. Contrary to necessary propositions scientific propositions do not seem to be necessary truths. In this study, the epistemic principle of scientism is criticized by considering epistemic certainty.

Keywords