Author :
Abstract
Bu makalede, bilim metafiziğinin popüler çalışma konularından biri olan bilimsel gerçekçilik / gerçekçilik karşıtlığı tartışması gerçekçi kanat savunularak incelenecektir. Bu bakımdan, başta ‘zihinden bağımsız dış dünyanın varlığı’ ve ‘gözlemlenemeyen varlıklar’ konuları, çalışmanın merkezinde bulundurularak tartışma yürütülecektir. Dünyayı anlama bağlamında ‘Bilim’ etkinliğinin sadece empirik veriler göz önünde bulundurularak yürütülen araştırmalar toplamı olmadığı; dahası onun, bilinmeyen ama ilgi çekici olan şeylerin (proton, foton ya da virüsler gibi) peşinden koşan, dünyaya anlam katmaya çalışan bir uğraş olduğu iddia edilecektir. Böylece, gerçekçilik karşıtlarının –mantıkçı pozitivistlerin görüşlerini akılda tutarak –empirik katı tutumunun karşısında; bilimsel gerçekçilik anlayışının metafiziğe dayanan felsefi temele sahip bir anlayış olduğu gösterilecektir.
Keywords
Abstract
In this paper, the scientific realism/anti-realism debate, which is one of the most popular topics in the metaphysics of science, will be examined in supporting the realistic wing. In this respect, the discussion will be conducted by keeping the subjects of ‘existence of an external mind-independent world’ and ‘unobservable entities’ at the center of this paper. In the context of understanding the world, ‘Science’ activity is not the sum of the research carried out only by considering empirical data; on the contrary, it will be claimed that it is an endeavor that pursues unknown but interesting things (such as protons, photons, or viruses) and tries to give meaning to the world. Thus, against the empirical rigid attitude of anti-realism –bearing in mind the views of logical positivists; it will be illustrated that scientific realism is an understanding based on metaphysics and has a philosophical basis.
Keywords
- Bird, A. (2019). Knowlng Science . Oxford: Clarendon Press.
- Chakravartty, A. (2007). A Metaphysics for Scientific Realism: Knowing the Unobservable. Cambridge: Cambridge University Press.
- Erdenk, E. A. (2014). Bilimin Başarısının Gerçekçi Açıklaması ve O'nun Karşıt- Gerçekçi Alternatifi: "Seçilimci Açıklama" ve Zayıf "Sürrealizm". Ege Üniversitesi Felsefe Kongresi. İzmir.
- French, S. (2014). The Structure of The World Metaphysics and Representation. Oxford: Oxford Univesity Pess.
- Gjertsen, D. (2000). Bilim ve Felsefe (Çev. Feride Kurtulmuş). İstanbul: Say Yayınları.
- Harman, G. (1965). The Inference to The Best Explanation. Philosophical Review 74, 88-95.
- Kuhn, T. S. (1970). The Structure of Scientific Revolutions, Enlarged. Chicago: University of Chicago Press.
- Ladyman, J. (2002). Understanding Philosophy of Science. London and New York: Routledge.
- Laudan, L. (1981). A Confutation of Convergent Realism. Philosophy of Science, 48, 19-49.
- Laudan, L. (1984). Science and Values . Berkeley: University of California Press.
- Leplin, J. (1997). A Novel Defence of Scientific Realism . Oxford: Oxford University Press.
- Leplin, J. (2004). A Theory's Predictive Success can Warrant Belief in the Unobservable Entities it Postulates. C. Hitchcook, Contemporary Debates in Philosophy of Science (s. 117-132). Oxford: Blackwell Publishing.
- Lipton, P. (1991). Inference to the Best Explanation. London: Routledge.
- Lipton, P. (2000). Inference to the Best Explanation. W. Newton-Smith, A Companion to the Philosophy of Science (s. 184-193). Oxford: Blackwell.
- Lipton, P. (2004). Inference to The Best Explanation ). New York: Routledge.
- Loose, J. (2012). Bilim Felsefesine Tarihsel Bir Giriş. (Çev. Elif Dervis). Ankara: Dost Kitabevi.
- Musgrave, A. (1985). Realism versus Constructive Empricism. P. Churchland, & H. C içinde, Images of Science (s. 197-221). Chicago: Chicago University Press.
- Musgrave, A. (1988). The Ultimate Argument for Scientific Realism. R. Nola, Relativizm and Realism in Science (s. 229-252). Dordrecht: Kluwer.
- Okasha, S. (2002). Philosophy of Science. Oxford: Oxford University Press.
- Onay, H. (2016). Bilimsel Realizm ve Anti-Realizm. Hikmet Yurdu, 18, 53-68.
- Papineau, D. (1996). Philosophy of Science. Oxford: Oxford University Press.
- Psillos, S. (1999). Scientific Realism How Science Tracks Truth. London and New York:
- Psillos, S., & Ruttkamp-Bloem, E. (2017). Scientific Realism: qua vadis? Introduction: New Thinking About Scientific Realism. Synthese, 3187-3201.
- Putnam, H. (1975). Philosophical Papers Vol I: Mathematics, Matter and Method. Cambridge: Cambridge University Press.
- Putnam, H. (1978). Meaning and the Moral Sciences. London: Routledge & Kegan Paul.
- Regt, H. d. (1994). Representing the World by Scientific Theories: The Case for Scientific Realism. Tilburg: Tilburg University Press.
- Russell, B. (2016). Din ile Blim. (Çev. Akşit Göktür). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Sankey, H. (2001). Scientific Realism: An Elaboration and a Defence. Theoria, 35- 54.
- Topdemir, H., & Unat, Y. (2012). Bilim Tarihi. Ankara: Pegem.
- Tulodziecki, D. (2018). Underdetermination. J. Saatsi, The Routledge Handbook of Scientific Realism (s. 60-71). London and New York: Routledge.
- Van Fraassen, B. (1980). The Scientific Image. Oxford: Oxford University Press. Öz: Bu makalede, bilim metafiziğinin popüler çalışma konularından biri olan bilimsel gerçekçilik/gerçekçilik karşıtlığı tartışması gerçekçi kanat savunularak incelenecektir. Bu bakımdan, başta ‘zihinden bağımsız dış dünyanın varlığı’ ve ‘gözlemlenemeyen varlıklar’ konuları, çalışmanın merkezinde bulundurularak tartışma yürütülecektir. Dünyayı anlama bağlamında ‘Bilim’ etkinliğinin sadece empirik veriler göz önünde bulundurularak yürütülen araştırmalar toplamı olmadığı; dahası onun, bilinmeyen ama ilgi çekici olan şeylerin (proton, foton ya da virüsler gibi) peşinden koşan, dünyaya anlam katmaya çalışan bir uğraş olduğu iddia edilecektir. Böylece, gerçekçilik karşıtlarının –mantıkçı pozitivistlerin görüşlerini akılda tutarak –empirik katı tutumunun karşısında; bilimsel gerçekçilik anlayışının metafiziğe dayanan felsefi temele sahip bir anlayış olduğu gösterilecektir. Anahtar Kelimeler: Bilimsel gerçekçilik, gerçekçilik karşıtlığı, gözlemlenebilirlik sorunu, empirizm, metafizik.
