Author :
Abstract
Yunan düşüncesinde dinsizlik suçlaması sık karşılaşılan bir olaydır. Düşüncenin bakışı doğa düşüncesine yönelmesi ile mitsel düşünce bırakılarak rasyonel olarak doğa temellendirilmek istenmiştir. Bu andan itibaren de filozofların düşüncelerine dinsizlik suçlaması yöneltilmiştir. Mitsel tanrıları eleştirmenin kanunen suç sayılması ile de Protagoras, Sokrates, Aristoteles vb. filozoflar dinsizlikle suçlanmış ve kanunen cezalandırılmıştır. Suçlamaların arka planındaki en temel olgu sosyolojik ve siyasal sebepler olarak dikkat çekmektedir.
Keywords
Abstract
Accusation of atheism is a phenomenon common in Greek thought. Universe were asked to justify it rationally together with the nature of research. From this moment the thought of the philosopher was also addressed accusations of atheism. Protagoras, Socrates, Aristotle and so on. philosophers were accused of atheism and was punished by law together mythical gods with the criminalization of critics philosophers. The basic facts of the charges in the background stands out as a sociological and political reasons.
Keywords
- Aristophanes (1957). Bulutlar (çev. A. S. Delilbaşı). İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı
- Aristophanes (2006). Kurbağalar (çev. E. Kayalar). İstanbul: Yaba Yayınları.
- Aristophanes (2013). Eşek Arıları, Kadınlar Savaşı ve Diğer Oyunlar (çev. A. Erhat & S. Eyuboğlu). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Aristoteles (2005). Atinalıların Devleti (çev. F. Akderin). İstanbul: Alfa Yayınları.
- Aristoteles (1996). Metafizik (çev. A. Arslan). İstanbul: Sosyal Yayınlar.
- Arslan, A. (2010). İlkçağ Felsefesi Tarihi 2: Sofistlerden Platon’a. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Arslan, A. (2011). İlkçağ Felsefesi Tarihi 1: Sokrates Öncesi Yunan Felsefesi. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Bayet, A. (2004). Dine Karşı Düşünce Tarihi (çev. C. Süreya). İstanbul: Broy Yayın- ları.
- Bonnard, A. (2004). Antik Yunan Uygarlığı II (çev. K. Kurtgözü). İstanbul: Evren- sel Basım Yayın.
- Cartledge, P. (2013). Pratikte Antik Yunan Siyasi Düşüncesi (çev. K. Tanrıyar). İstan- bul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Dzielska, M. (1999). İskenderiyeli Hypatia (çev. G. Deniz). İstanbul: Berfin Yayınla- rı.
- Freeman, C. (2013). Mısır, Yunan ve Roma (çev. S. K. Angı). Ankara: Dost Kitabevi.
- Friedell, E. (2011). Antik Yunan'ın Kültür Tarihi (çev. N. Aça). Ankara: Dost Kita- bevi.
- Gökberk, M. (2004). Felsefe Tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Guthrie, W. K. (1988). İlkçağ Felsefesi Tarihi (çev. A. Cevizci). Ankara: Gündoğan
- Hesiodos (1977). Tanrıların Doğuşu: Thegonia (çev. S. Eyuboğlu & A. Erhat). Anka- ra: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
- Homeros (1978). Odysseia (çev. A. Erhat & A. Kadir). İstanbul: Sander Yayınları.
- Homeros (2014). İlyada (çev. A. Erhat & A. Kadir). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Kierkegaard, S. (2009) İroni Kavramı, Sokrates’e Yoğun Göndermelerle (çev. S. Okur). İstanbul: İmge Kitabevi.
- Laertios, D. (2002). Ünlü Filozofların Yaşamları ve Öğretileri (çev. C. Şentuna). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Lange, F. A. (1998). Materyalizmin Tarihi ve Günümüzdeki Anlamının Eleştirisi (çev. A. Arslan). İstanbul: Sosyal Yayınlar.
- Nietzsche, F. (2011). Putların Alacakaranlığı (çev. S. Erfındık). İzmir: İlya Yayınevi.
- Platon (1997). Theaitetos (çev. M. Gökberk). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayın-
- Platon (1998). Yasalar (çev. C. Şentuna & S. Babür). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
- Platon (2008). Sokrates’in Savunması (çev. A. Cevizci). Bursa: Sentez Yayınları.
- Platon (2012). Phaidon: Ruh Üzerine (çev. N. Kalaycı). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
- Ross, D. (2011). Aristoteles (çev. A. Arslan vd.). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
- Taylor, C. (2002). Sokrates (çev. C. Atilla). İstanbul: Altın Kitaplar.
- Thukydides, (1972). Peloponnesoslularla Atinalıların Savaşı I-II (çev. Halil Demirci- oğlu). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
- Thomson, G. (1988). Eski Yunan Toplumu Üstüne İncelemeler: İlk Filozoflar (çev. M. H. Doğan). İstanbul: Payel Yayınları.
- Kranz, W. (1988). Antik Felsefe (çev. S. Y. Baydur). Ankara: Sosyal Yayınlar. Öz: Yunan düşüncesinde dinsizlik suçlaması sık karşılaşılan bir olaydır. Düşüncenin bakışının doğa düşüncesine yönelmesi ile mitsel düşünce bırakılarak rasyonel olarak doğa temellendirilmek istenmiştir. Bu andan itibaren de filozofların düşüncelerine dinsizlik suçlaması yöneltilmiştir. Dinsizlik suçlamasının içeriğini ise Yunan tanrılarını eleştirmek oluşturur. Eleştirinin temelinde doğa araştırmalarında karşılaştığımız fizik anlayışı ya da teolojik nedenler ön plandadır. Mitsel tanrıları eleştirmenin kanunen suç sayılması ile de Protagoras, Sokrates, Aristoteles vb. filozoflar dinsizlikle suçlanmış ve kanunen cezalandırılmıştır. Yunan-Pers, Atina-Sparta savaşlarının getirdiği sosyal ve ekonomik huzursuzluklar toplumda çözülmelere sebep olmuştur. Bu bağlamda gelişen sosyal ve siyasal olaylar dinsizlik suçlamasının arka planındaki en temel olgu olarak dikkat çekmektedir. Anahtar Kelimeler: Yunan düşüncesi, din, dinsizlik suçlaması, Tanrı, tanrıtanımazlık, Atina.
