Summary
The ‘First Cause’ in Hume’s Philosophy
Özet: Hume çalışmalarında iki türlü ‘neden‘ kabul etmektedir. Bunlardan biri tek tek varlıkların nedenleridir. Diğeri de evrenin her yerinden çıkarabileceğimiz bir nedendir. Yaygın olarak bilindiği gibi nedensellik kuramına dair düşüncelerini ilk iki eseri olan Treatise of Human Nature ve Enquiry Concarning Human Understanding isimli çalışmasında şekillendirir. Fakat daha sonraki iki temel çalışması olan Natural History of religion ve Dialogues Concernin Natural Religion kitaplarında Hume evrenin nedeni hakkında tartışmalara yer verir. Bu çalışmada Hume’un bu ikinci tür ‘neden’ini bir tür ‘ilk neden’ olarak tanımlayabilip tanımlanamayacağımızı tartıştık. Öyle anlaşılıyor ki Hume “her şeyin ilk nedeni” kavramını salt epistemolojik anlamdan çok teolojik bir anlamda kullanmaktadır.<
Keywords
Hume, teizm, ilk neden, Tanrı, doğal din.