Summary
Gyges’in Yüzüğü ve Bentham’ın Panaptikonu Bağlamında Görünürlüğün Kötülük ile İlişkisine Dair Bir Soruşturma
Platon, insanlarının çoğunun, ruhun en aşağı kısmı olan iştahanın hâkimiyeti altında olduğunu söyleyerek insanlara karşı güvensizliğini ortaya koyar. Modern felsefenin dikkat çekici isimlerinden biri olan Jeremy Bentham ise birçok konuda Platon’dan farklı bir konumda yer alır. Örneğin, mutlak değerleri tanımaz. Bu farklılıklara rağmen Platon için olduğu gibi Bentham için de toplumsal mutluluğun nasıl sağlanacağı önemli bir sorundur. Her iki düşünür için de toplumun mutluluğu için kötülüğün engellenmesi gerekir. Platon, Gyges’in yüzüğü efsanesi ile görünmezliğin nasıl kötülüğe yol açtığını anlatırken, Bentham da Panaptikon adlı eserinde sürekli görünürlüğün kötülüğü ortadan kaldıracağını ileri sürer. Bu çalışmada Platon ve Bentham’ın insanlara nasıl baktıkları, kötülüğü nasıl açıkladıkları ve kötülük ile görünürlük arasında nasıl bir ilişki kurdukları ortaya konmaya çalışılacaktır.
Keywords
Platon, Jeremy Bentham, Gyges’in yüzüğü, panaptikon, kötülük, görünürlük.