Summary
Tek-Boyutlu İnsan’ın Ötesinde: Marcuse’nin Meyerhoff Konferansı
Frankfurt Okulu üyeleri içinde politik duruşu ile öne çıkan Herbert Marcuse, Okulun düşüşe geçtiği dönemde oldukça popüler hale gelmiştir. 1960’lara kadar kapitalist toplumlarda değişim fikrine oldukça mesafeli duran Marcuse, başeseri Tek-Boyutlu İnsan’da bu mesafeyi, tek boyutlu toplum fikri ile getirir. Modern toplumların eleştirisi noktasında okul ile aynı çizgide ilerleyen Marcuse, 1960’lardan itibaren yükselişe geçen öğrenci hareketlerinin etkisiyle kendi teorisini de gözden geçirmiştir ve toplumsal değişim imkânını, işçi sınıfında değil öğrenciler ve diğer emekçi sınıflarda görmüştür. Marcuse’nin düşüncesindeki bu dönüşüm, onun 1968’de meslektaşı Hans Meyerhoff’a ithaf ettiği ve Beyond One-Dimensional Man adını verdiği konferansta dile getirdiği düşünceleri üzerinden okunabilir. Dahası, bu görüşleri, Marcuse’nin sonraları kaleme alacağı geç dönem çalışmalarındaki temaları aydınlatması bakımından önemlidir. Marcuse’nin diğer çalışmalarının gölgesinde kalan bu metin, bu çalışmada Marcuse’nin eleştirel teorisindeki dönüm noktalarından biri olarak ele alınmaktadır.
Keywords
Frankfurt Okulu, eleştirel teori, Herbert Marcuse, tek-boyutlu insan, Hans Meyerhoff.